Kalfadhiggii 29-aad Ee Baarlamaanka Puntland Oo Garoowe Ka Furmay Iyo Madaxweyne Faroole Oo Furay Shirka

Garowe(SPN) Baarlamaanka maamulka Puntland ayaa kalfadhiggiisii 29-aad wuxuu maanta uga furmay magaalada Garoowe ee xarunta maamulkaasi, iyadoo ay soo xaadireen 45 mudane.

Guddoomiyaha baarlamaanka Puntland Cabdirashiid Maxamed Xirsi oo shir guddoominayay ayaa sheegay in kalfadhiggan lagu ansixin doono miisaaniyad sanadeedka 2013 iyo wasiirrada cusub ee dhowaan uu magacaabay madaxweynaha Puntland.

Madaxweynaha Puntland Cabdiraxmaan Maxamed Maxamuud Faroole oo shirka furay ayaa sheegay in isbeddel dhaqaale ah uu ka jiro deegaannada Puntland, walow uu sheegay inaan ilaa hadda guul laga gaarin shidaal baaristii laga waday gobolka Bari.

madaxweyne faroole ayaa baryahan danbe siyaasadiisu waxay u muuqataa mid aan dadka reer putland ayna ku qanacsaneen maadama saladiinta, siyaasiyiinta, iyo masuuliyiinkalenba ay ka biyo diidan yihiin siyaasad faroole uu kursiga isugu dhajinaayo.

Madaxweyne Faroole ayaa tilmaamay in maleeshiyo badan oo ka tirsan kooxda al-Shabaab ay gaareen dhulka buuraleyda ah ee Puntland kaddib markii lagaga guuleystay dagaalladii ay ka wadeen koonfurta Soomaaliya.

 

Saylicipress.net/Garowe.

 

Magacaabistaydii iyo Maagistaydii Laba Isku Lammaanaa “Boobe Yuusuf Ducaale” Qormadiisii 15aad

Hergeisa(SPN) Aynu dib ugu noqonno raad-raaceennii taariikheed. Aynu ku noqonno magaalada Harar ama Adariba, hadba sida aad u taqaannaan. Waa Shirweynihii 5aad ee SNM oo ahaa mid aan caadi ahayn. Maxaa ka dhigay mid aan caadi ahayn? Shirweynihii 4aad ee caadiga ahaa ee SNM wuxu ku qabsoomay magaalada Jigjiga 6dii bishii Ogos 1984kii. Sidaa darteed Shirweynaha 5aad ee caadiga ahi waxay ahayd in uu qabsoomo bishii Sebetember 1986kii. Si aan dastuuri ahayn ayaa shir habaqle ah loogu qabtay magaalada Awaare. Waa bishii Juun 1986kii oo ku beegnayd beryihii Siyaad Barre shilka baabuur galay ee lagu daweynayay dalka Sucuudiga.

Dastuurka SNM wuxu qorayay in Golaha Dhexe ee SNM isaga oo ka shidaal qaadanaya soo-jeedin Guddida Fulinta ah uu dib u dhigi karo Shirweynaha Ururka muddo lix bilood ah. Golaha Dhexe wuxu ku go’aan-qaataa Kal-fadhi caadiya ama aan caadi ahayn. Golaha Dhexe marka uu go’aan-qaadanayo waa in uu fadhiyaa. Bal se maalintaa iyada ah oo aan Golihii Dhexe la fadhiisin (14 keliya ayaa goobta ku sugnaa) ayaa Xubnihii Golaha Dhexe mid waliba halkii uu joogay lagaga soo saxeexay si aan sharci ahayn, in muddo lix bilood ah Shirweynahaa 5aad dib loogu dhigo.

Haddaba Aadan Sheekh Maxamed oo loo yaqaannay Aadan-shiine isaga oo ka hadlayay Shirweynahaa mar labaadkii lagu dooranayay Guddoomiye Axmed Maxamed maxamuud, Siilaanyo, waxaanu Shahiidku yidhi:

”Ilaaa laga bilaabo shirkii Awaare hadallo iyo dacaayad baa socota. Maamulkaa wada. Reer hebel ma dagaal gelayo ayaa socota oo Maamulkaa wada. Reer hebel baa ka soo hor-jeedsanaya oo inaga soo hor-jeedsanaya Maamulkaa wada oo waad wada og tihiin. Waxaad wada og tihiin in halkan la idinku yidhi ragga duday madaxtinnimo ayay doonayaan. Waar yaanu madaxtinnimada ka doonaynaa ee aanu ugu nimid ee aanu weydiisannay? Yaanu ku nidhi madaxtinnimo ayaanu doonaynaa? Waa kuma? Waar madaxtinnimo ma doonaynno oo ma doonaynno oo wixii doonaya na ma doonaynno. Waxaanu leenahay ayaanu xaqa inaga daboolin qof aynu leenahay madaxtinnimo ayuu doonayaa oo aan doonayn, ayuu xaqa inaga luminin. “

Isla maalintaa Koosaarna isaga oo dimuqraadiyadda ka hadlayay wuxu yidhi:

“Marka aynu ka hadlaynno dimuqraadiyadda, dimuqraadiyaddu way wanaagsan tahay. Waa tan immika aynu ku wada fadhino ee aynu ku wada hadlaynno. Laakiin waxaynu maqallaa dad faro badan oo leh, dimuqraadiyadda ururku waxay ii oggoshahay mucaaridnimo ama inaan maamulka caarido. Een, taasoo kale micnaheedu waxa weeyaan inaanu qofkii ururnimadii aamminsanayne ee aamminsan yahay ama ka-aammin baxsan yahay maamulkii markaa taagnaa; oo uu maamul na odhanayo mucaarid baan ku ahoo dimuqraadiyaddii baa ii oogolaaatay mid na waan oggolahayoo ururnimadii baa ii oggolaatay. Runtu na waxa weeye ma noqon karo qof SNM ku jiraa mucaarid isagoo SNM ka tirsan. Ma noqon karo.”

Bal hadda xaaladda wasaaradda warfaafinta iyo Wacyi-gelinta u fiirsada. Wax muran iyo dood ah kama maqallo Radio Hargeysa iyo Waaxyaha kale ee Wasaraaradda. Muranku wuxu ka dhacaa waa dheef iyo dhadhan. Miyaanay halhays inoo noqon ‘Hebel meel dhadhan leh noo gee.’ Ma aha wax lala kala gabbado. Intaas oo qof ayaan ka xishoon Madaxweynaha Jamhuuriyadda ee wax caynkaas ah ula badheedha.

Sheekadeennii ku soo noqo. Hadal-haynta Wasaaradda Warfaafintu waxay ka timaaddaa waa TV-ga Qaranka, waxaanay sal iyo cidhibba ku leedahay dhaqaale. Dhaqaalahaasi laba ilood ayuu ka yimaaddaa:

1. Miisaaniyadda Xukuumaddu ay siiso TV-ga Qaranka, gaar ahaan qaybta ku beegan Laamaha Dibadda oo ay ka hawl-galaan qiyaas dhan ilaa 33 qof oo u kala qaybsama: Ingiriiska 14, USA 3 qof, Holland 1 qof, Norway 2 qof, Sweden 2 qof, France 2 qof, Djibouti 1 qof, Kenya 2 qof iyo Ethiopia 3 qof. Marka laga reebo dadka ku qoran dalalka Geeska Afrika oo midkiiba bishii loo diro 1,000$, inta kale ee Yurub iyo Mareykan joogta midkiiba bishii waxa loo diraa 1,400$.
2. Arrinta kale waa waxan loo yaqaanno ‘Satelite’-ka oo laba u kala baxa:

• Satelite-ka ‘Thaicom’ waxa heshiiskiisa la bilaabay bishii November 2010kii waxaana waqtigaa heshiiska u saxeexay Wasiirkii hore ee Warfaafinta ee Cabdillaahi Geel-jire, lacagta bil kasta lagu bixiyaana waa 37.767.56$. Heshiiskaasi ilaa maantadan aynu joogno waa uu taagan yahay waanu shaqaynayaa. Satellite-ka Yurub ee ‘Hotbird’ oo Heshiiskiisa la bilaabay bishii Ogos 2011ka, heshiiskaasna waxa saxeexay Wasiirkii iga horreeyay Axmed Cabdi Xaabsade. Waxa igu maqaale ah in Wasaaradda Madaxtooyada iyo Baashe Cawil ka mid ahaayeen dadkii ka qayb-galay suurto-gelinta heshiiskan. Heshiiskan ‘Hotbaird’-ka waxa bishii ku baxaya 24,000 oo euro una dhiganta 33,600$.
• Intii danbe ee aan Wasaaradda imid Baashe wuxu ka mid ahaa dadkii ku hawlanaa in la jebiyo ama la buriyo Heshiiska lagula jiro Shirkadda ‘Thaicom’ oo min maalintii la I magacaabay ilaa maalintii aan xilka tirinayay la igu disayay in la beddelo. Qandaraaskaa lagula jiray ‘Thaicom’ Madaxweynaha iyo Madaxtooyaduba waxay u arkayeen in dhac iyo boob badan oo dul saar ahi ku jiray oo aanay dalka iyo dadkaba dani ugu jirin. Laakiin Wasiir ahaan waxba kama aan qaban karayn oo wuxu ahaa Heshiis uu saxeexay Wasiir iga horreeyay oo weli aanu xukuumadda ku wada jirnay, waqtigiisiina aanu dhicin. Waan se ku taageersanaa Madaxweynaha iyo ciddii kale ee danaynaysaba in la yareeyo kharashyada baxaya. Waxaan la yaabay waxay aniga nafta iskugu kay keeneen, ee ay Wasiirradii iga horreeyay ugu qabsan waayeen Heshiiskan ‘Thaicom’ lagula jiray. Bal adba! Ilaah baan ku dhaartee inta goor ee la igala hadlay in aanan tiro ku garanayn, hadda waa laga soo bilaabo maalintii xilka la ii dhiibay. Ereygii ugu horreeyay ee uu Madaxweynuhu arrintaa u adeegsaday wuxu ahaa: “Dhiig-bax ayuu Heshiiskaasi nagu yahay.” Waa maalintii ugu horreysay ee aan arkay markii la I magacaabay, marka uu Madaxweynuhu sidaa igu leeyahay. Waxaan is-weydiin jiray: “Tolow kuwii kaa horreeyay maxaa looga codsan waayay in ay arrintan dhammeeyaan oo sidaada oo kale dhiigga loogu yareyn waayay?”

(La soco…………………………)

Muumulka Saylicipress.net Iyo Howlwadeenadiisa Kalaba Waxay Leeyihiin Ciid Wanaagsan Dhamaana Umada Somaaliyeed Gaar Ahaan Akhristayasha Sharafta leh

MAAMULKA SAYLICIPRESS.NET IYO DHAMAAN HAWLWADEENADIISA KALE MEELKASTA OO AY JOOGANBA WAXAY DADWEYNAHA SOOMALIYEED EE KU XIDHAN WARQABADKAN SAYLICIPRESS.NET CIIDUL ODXADA WAGEED SOO GAARSIINAYAAN CIID MUBARAK MEEL KASTO OO AAD JOOGTAAN AKHRISTAYAAL.

Komishanka Dorashooyinka Somaliland Oo Cayimay Wakhtiga Uu Ololaha Doorashada Golaha Deeganku Bilaabmayo

Hergeisa(SPN) Afhayeenka Komishanka Doorashooyinka Somaliland  Maxamed  Axmed Xirsi Geelle ayaa ku Dhawaaqay Wakhtiga ay Bilaabmayso  Ololaha Doorashooyinka Golayaasha Deeganka, isaga oo sheegay in 29 Bisha October ay Guud ahaa Dalka ka bilaabmayso Ololaha Doorashada, Waxanu Tilamaamay Hananka ay u kala horeynayaan Ururadu.

Sidaasi wax uu ku sheegay shirjara’id oo uu Goor dhawayd uu ku qabtay Xarunta Komishanka Doorashooyinka Somaliland ee Magalada Hargeysa.

Afahayeenku wax uu sheegay  inay sida tan u kala horayn doonaan Ururada siyaasada.

1- 29 October ururka Ummada.

2- 30 October Xisbiga Ucid.

3- 31 October Xisbiga Kulmiye.

4-  1 November Ururka Dalsan.

5- 2 November Ururka Rays.

6- 3 November  Ururka Waddani.

7- 4 November Ururka Xaqsoor.

Waxanu yidhi “Waxanu Halkan kaga dhawaaqayna in In Ololihii Doorashada Golaha deeganku uu Bilaamayo 29 Bisha October oo ah Isniinta inagu soo socta, waxayna ururadu u kala horeynayaan sidii aanu ugu Qori tuurnay, Waxa u horeynaya 29 october Ururka Ummada, 30 October Xisbiga  Ucid, 31 October Xisbiga Kulmiye, 1 November  Ururka Dalsan, 2 November Rays,  3 November Waddani, 4 November Xaqsoor, Waxanu urur walba u soo jeedinaynaa in maalinta ay Ololaha Ay leeyihiin ay ilaaliyaan Nabad gelyada, waxanu ururka aan maalinta lahayn uga digay in ay Ololaha sameeyan.”ayuu yidhi.

ururada ayaa la filayaa inay dhawaan bilaamaan ololaha doorashada  golaha degaan sida war bixinta lagu sheegay taas oo u urur waliba maalintiisa uu ku soo bandhigi doona fagaaraysha cududiisa taageernimo iyo waliba musharaxiintiis ugu qayb qaadanaya doorashada golaha deegan ee la filaayo dhowaan inay ka qabsoonto gudaha maamulka somaliland.

 

Saylicipress.net/Hergeisa.

Malayiin Muslimiin Ah Oo Maanta Dul Taagan Buurta Carafo Si Ay U Gutaan Waajibaadka HAJJKA Ee 2012

Muslimiinta maanta joogta  hajjka  oo kor u dhaafaya illaa labo milyan oo ruux  oo kala yimid dhamaan aduunka oo dhan ayaa maanta dul taagan Buurta loo yaqaano Carafa ee dalka Boqortooyada Sacuudiga, kuwaasoo ka kala yimid dalal aad u kala fog oo ku kala yaala caalamka Islaamka, iyagoo gudanaya rukniga ugu weyn ee waajibaadka Xajka sanadkan.

Xajka oo ka mid ah shanta tiir ee asaaska u ah Islaamka ayaa sanad walba ka dhaca magaalooyinka barakeysan ee dalka Sacuudiga sida Maka Al Mukarama, Madiina Al Munawara iyo kuwo kale halkaasoo isugu taga malaayiin muslimiin ah oo kala yimaada caalamka islaamka, iyadoo Ma’suuliyiinta boqortooyada Sucuudi Carabiya ay sheegeen in sanadkan uu aad u yaraan dadka ku dhinta isbuurashada iyo dhibaatooyin kale oo dadku ay la kulmi jireen sanadihii hore ka dib markii la balaariyey dib u habeyna lagu sameeyey goobaha ugu badan uu dhibaatooyinka qaar ay ka dhici jireen.

Dowlada Boqortooyada Sacuudiga ayaa sanad walba waxay balaayiin dolar ku bixisaa sidii ay qaaabka ugu wanaagsan ugu gudan lahayeen Xajka dadka faraha badan ee gudanaya waajibaadka diiniga ah ee xajka, iyagoo u diyaariya gaadiid, meelo ay degaan iyo isbitaalo wareega oo la tacaalaya dadka xujeyda ah ee xanuunada deg deg ah ay ku dhacaan.

Kumanaan Ciidamo oo ammaanka ilaalinaya ayaa la dhigay goobaha waajibaadka xajka lagu gudanayo, iyadoo dowladda Sucuudiga ay walaac ka qabto inay rabashado la xiriira dagaalka Suuriya ay dhacaan inta lagu jiro gudasha Xajka ee sanadkan.

Xujeydii ugu badneyd ee Soomaali ah ayaa sanadkan ka qeyb galaya waajibaadka Xajka kuwaasoo kor u dhaafaya 15 kun oo ruux oo ka kala yimid gudaha dalka iyo wadamada caalamka, waxaana ka mid ah culumaaudiin iyo masuuliyin ka tirsan xukuumadii uu xiligeedu dhamaaday ee Somalia.

Maanta oo ku beegan maalinta Sagaalaad ee bisha Dul-Xaj, ayaa waxaa sooman inta badan dadka aan ka qaybgelin Xajka ee ku kala nool daafaha calamka, iyagoo Alle ka baryaya inuu u dhaafo dambiyadii ay horay u galeen, iyadoo Maalinta beri ah ay tahay maalinta koowaad ee Ciidul Adxa oo dunida Islaamka oo dhan si weyn looga dabaaldago, waxaana dunida Islaamka ka socda diyaargarow loogu jiro soo dhaweynta ciiddal adxaa.

Sannadkan Oo Noqonaya Kii Ugu Khatarta Badnaa Ee Soo Mara Suxufiyiinta Soomaaliyeed (Magacyada 16-ka wariye ee la dilay)

Muqdisho(SPN) Sannadkan ayaa wuxuu noqonayaa sannadkii ugu khatarta badnaa ee soo mara suxufiyiinta Soomaaliya, iyadoo la dilay tan billowgii sannadkan 16 wariye; kuwaasoo badankood lagu dilay magaalada Muqdisho ee xarunta Soomaaliya.
Wariyihii ugu dambeeyay oo ahaa Axmed Saakin Faarax ayaa habeen hore kooxo hubeysani ku dileen degmada Laascaanood oo ay ka taliso Somaliland, iyadoo ay goobta ka baxsadeen kooxihii dilkiisa geystay.

Ma jirto cid loo qabtay dilalka wariyeyaashan oo saddex ka mid ah lagu dilay qarax weyn oo ka dhacay maqaayad ku taalla agagaarka tiyaatarka Muqdisho, iyadoo ay dilalkan sii kordhiyeen cabsida ay qabaan suxufiiyiinta ka howgala gudaha dalka Soomaaliya.

“Dilka Axmed Saakin wuxuu ahaa mid argagax leh, wuxuuna qayb ka yahay olole looga soo horjeedo saxaafadda,” ayuu yiri Cabdullaahi Axmed Nuur oo ka mid ah suxufiyiinta Soomaaliyeed, isagoo intaas ku daray: “Waxaan waynay saaxiib weyn.”

Magacyada suxufiyiinta algu dilay sannadkan Soomaaliya ayaa waxay kala yihiin:

1. Xasan Cusmaan Cabdi (Fantaastik) oo Muqdisho lagu dilay 28-kii Janaayo
2. Abuukar Xasan Maxamuud (Kadaf) oo Muqdisho lagu dilay 28-kii Feberaayo
3. Cali Axmed Cabdi oo lagu dilay magaalada Gaalkacyo, 04-tii Maarso
4. Mahad Salaad Aadan oo lagu dilay magaalada Baladweyne, 05-tii Abriil
5. Farxaan Jeemis Cabdulle oo lagu dilay Magaalada Gaalkacyo, 02-dii May
6. Axmed Caddoow Canshuur oo Magaalada Muqdisho lagu dilay, 23-kii May
7. Cabdi Jaynaani Malaaq (Marshaale), oo Muqdisho lagu dilay 31-kii July
8. Yuusuf Cali Cismaan (Fareey) oo Muqdisho lagu dilay, 12-kii Ogoosto
9. Maxamed Cali Buneyste oo Magaalad Muqdisho lagu dilay 12-kii Ogoosto
10. Liibaan Cali Nuur oo lagu dilay Qarax ka dhacay Muqdisho, 20-kii September
11. C/sataar Daahir oo lagu dilay Qarax ka dhacay Muqdisho, 20-kii September
12. C/raxmaan Yaasiin oo lagu dliay Qarax Mudisho ka dhacay, 20-kii September
13. Xasan Yuusuf Absuge oo lagu dilay magaalada Muqdisho, 21-kii September
14. Cabdiraxamaan Maxamed Cali oo Muqdisho lagu dilay, 27-kii September
15. Axmed Cabdullaahi Fanax oo Muqdisho lagu dilay 28-kii September
16. Axmed Saakin Faarax oo lagu dilay magaalada Laascaanood, 23-ii Oktoobar

Dalka Soomaaliya ayaa waxaa lagu tiriyaa dalalka ay adag tahay in suxufiyiintu ay ka shaqeeyaan, iyadoo aysan jirin cid loo qabtay dilalka suxufiyiintan loogu geystay Muqdisho sannadkan oo keliya.

 

Saylicipress.net/Muqdisho.

 

Faallo:Nidaamyada Siyaasadeed ee Siyaasiyiinta Gadabuursi Kufashilmeen iyo Kuwo Aan Wali Latijaabin.?

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sida qaalibka,  nidaamyada siyaasadeed  ee qunyar socodka ee  ay ilaa hada tijaabiyeen  qoomiyada Gadabuursi ayaa ah kuwo faashila  ama guuldaro ka muuqato

Fu’aad Aadan Cade Oo Qiray In Xagla-Toosiye Ka Saamayn Badan Yahay Siyaasiyiintooda Waaweyn, Tilmaamayna In Aanay Fari Ka Qodnayn Saamigii Ay Xaqa U Lahaayeen

Hergeisa(SPN) La taliyaha Madaxwaynaha Somaliland ee arimaha bariga Fu’aad Aadan Cadde ayaa sheegay in Wasiirka cusub ee dib u dajinta Saleebaan Xaglo-toosiye inuu ka saamayn batay dhamaan siyaasiyiintii waawaynaa ee uu ka midka yahay ee xilalka ka soo qabtay dalka, kaas oo tilmaamay inuu mansabkaas ku muteystay ka dib markii uu xukuumadda kula gorgortamay in la fuliyo shuruudo hore iyaga loogu diiday oo ay ka mid yihiin dib u soo qaadidii Ciidamada Qaranka iyo Maxaabiistii dagaalada lagu soo qabtey ee la sii daayey, isla markaana Halyey qaran ku sifeeyey Wasiir Xaglo-toosiye.

Fu’aad Aadan Cadde waxa uu sidaas ku sheegay Waraysi khaas ah oo khadka telefoonka ku siiyey xalay Wargeyska Haatuf isaga oo ku sugan Degmadda Xudun ee gobolka Sool, kaas oo uu kaga waramay arimo badan oo ay ka mid yihiin xaaladda deegaanada gobolka Sool iyo Buuhoodle, kaas oo sheegay inaanay wali dadka reer Somaliland iyo xukuumadihii u kala danbeeyey-toona aanay wali wadadii u wanaagsanayd Qaranimada dalka aanay marin.

La taliyaha Madaxwayne Siilaanyo ee deegaanadda Bariga Fu’aad Aadam Cadde waxa uu ka dhawaajiyey inaanay wali fari ka qodnayn saamigii ay xaqa u lahaayeen beesha gobolka Sool, kaas oo tilmaamay inaanay mihiim ahayn Wasiirnimadu, isla markaana tibaaxay in beeshiisu wali ku dulman tahay Saami qaybsiga beelaha Somaliland. Ugu horayna Fu’aad isaga oo arimahaas iyo kuwo kale oo badan ka hadlaya, kana warbixinaya xaalada deegaanadda uu ku sugan yahay hada, waxa uu hadalkiisa ku bilaabay “Deegaankan xaalkoodu wuu iska wanaagsan yahay oo Raxmaadkii Roobkuna wuu u da’ay Alle Mahadi ha ka gaadhee, mida kale waa deegaamo aanay cid dadka dhexdhexaadisaana aanay joogin oo dadka ayuun baa iyagu meeshan woxooga kala gurgurta, markaa waxaan ku soo koobayaa ma jirto meeshan cid ku dhexjirta dadkan walaalaha ah ee Ilaahay halkan ku wada uumay haday dawlad ahaan lahayd iyo haday cid kale ahaan lahaydba. Mida kale deegaanka wax aan ahayn dad la kala dilay oo iyagana laga badalamay mooyaane wax kale oo dhibaato ah oo ka taagan ma jiraan oo dadku way wada yaalaan oo waa la isku dhexjiraa, isla markaana reerba reer ayuu la dagan yahay”. Fu’aad Aadan Cadde isaga oo hadalkooda sii watana, waxa uu yidhi “Horta meesha ugu daran ee la rabo in nabad laga dhaliyo waa Buuhoodle iyo Qori-lugad, Saleebaan Xaglo-toosiye-na waan soo dhawaynayaa xilkaa loo magacaabay, labadii maalmood ee uu marna Hargeysa ka soo noqday maalina Caynabo imanayey labadaas cishoba waxaan ka tagay Xudun oo waxa aan socday 200KM sidii aan maalintaas u soo dhaweeyey ayaan maantana u soo dhawaynayaa. Maalintaas waan hadlay oo waxaan idhi qof darajo lagu tolaa waxba ma sheegayso ee waxa la inooga baahan yahay inaynu nabada u guntano oo aynu wakhti galino oo dadka la isku soo dhaweeyo, Xaglo-toosiye qof ahaan nabada horena waxbuu uga qabtey oo waa geesi, isla markaana hadeerna wuu ka qabanayaa ayaan aaminsanahay, markaa inkasta oo ay naga fogyihiin anaga deegaanadaasi hadana colaada iyo dhibaatada ka dhacdaa dadka oo dhan way saamaynaysaa, markaa waxaan leeyahay nabada halaga wada qaybqaato. Mida kale Wasiir Saleebaan Xaglo-toosiye waxa uu u baahan yahay in lagala shaqeeyo nabada oo waliba dawlada uu ka midka yahay ay gacan wayn ku siiso”.

S: Xaglo-toosiye maadaama oo uu Wasiirnimadiisa ka hor uu talaabooyin horleh qaaday haday ahaan lahayd Ciidamadii dib loo soo qaaday iyo haday ahaan lahayd Maxaabiistii badnayd ee uu hadhka cad kala baxay Jeelka Madheera, miyaanu idinka Saamayn badnayn adiga (Fu’aad), Wasiir Xaabse, Guddoomiye Baashe iyo Masiiliyiinta beeshiisa ee Siyaasada kaga soo horeeyey?

J: Horta wax badan ayuu Xaglo-toosiye qabtey oo ciidankiina dib waatii looga soo qaaday anagu aanu inta badan baryeynay, isla markaana aanu Madaxwaynaha iyo cidkastaba baryeynay oo arintaas waan qirayaa oo isaga ayaa ka soo qaaday Ciidamada deegaankaas oo shuruudihii uu Madaxwaynaha la galay ayey ka mid ahayd, arintaas wuu ku mahadsanyahay oo dawladda ka yeeshayna way ku mahadsan tahay. Mida kale 73 Maxbuus oo xidhnaa isagaa ku guulaystay in xoriyadoodii loo soo celiyo oo isagaa kaxaystey, waa run oo wuu nagaga dheereeyey labadaba, nabadana Ilaahay baa haya oo raganimadiisa iyo dadaalka uu nabada u galayna waanu ku faanaynaa oo waanu u ducaynaynaa Saleebaan Xaglo-toosiye, kamana xumin dadaalka uu galay.

S: Maadaama oo aad in badan ka hadashay Saami-qaybsiga beelaha Somaliland, isla markaana beesha aad ka soo jeedo Wasiir cusub u soo kordhay, ma is leedahay Saamigii beesha Dhulbahante Miisaan wayn ayaa ku soo kordhay?

J: Saami Dhulbahante u soo kordhay iska daayoo wax intii hore ka wayn ayaa ka maqan, dawladnimadu waa Afar Rukun oo waawayn oo dalka laga xukumaa, Madaxwaynaha, Guurtida, Wakiiladda iyo Maxkamadda sare, miyaad midna ku haysaa Dhulbahante oo Todobada Wasiir ee ugu wayn miyaad midna ku haysaa Dhulbahante oo wax alaala waxa hay’ad Madaxbanaan dalka ka jirta ama Baan ha noqoto ama Hantidhawr ha noqotee miyaad midna ku haysaa reer Sool iyo reer Buuhoodle?. Markaanu Saamiga Dhulbahante ka doodno waxa nala yidhaahdaa waad mudan tihiin oo ilaa wakhtigii Maxamed Xaaji Ibraahim Cigaal ayaa hadalkaas la ila hortaagnaa. Markaa waxa aan Marxuum Cigaal (AHN) iyo ragii ka danbeeyeyba aan waydiiyey waar ma in anaga nala baadi-doonaa mise waa in Somaliland siday ku hagaagayso la baadi doono? Anigu waxaan aaminsahay Dhulbahante waxay dani ugu jirtaa Somaliland inay ka mid noqdaan, Somaliland-na waxay dani ugu jirtaa in dadkeedu ay midoobaan oo waxyaabaha aan ka fikiro waxa ka mid ah waar tolow hadii aad rabtaan inaad goosataan oo aad dal xor ah noqotaan Ma Isaaq-baa kalidii goosanaya, mise waa la wada goosanayaa si Koonfur la iskaga celiyo. Imika hadii Koonfur lala hadlayo oo la inagu khasbaba inaynu Federaal noqono ma inaka oo dhan ayey ku fiican tahay oo wada socono Waqooyi oo dhami oo Koonfur iska celina, mise cid gaar ah ayaa wada-hadalada galaysa oo dadka kale looma baahna? Waxyaabaha aan la yaabo waxa ka mid ah, 22 sano oo dhawdhaw ayeynu gooni isku taag sheeganaynay, walina dawladeena iyo Warbaahinteena iyo dadkeenuba wali caruurnimo ayaa inagu jirta, waxyabaha aad la yaabayso waxa mid ah nin la yidhaahdo Yuusuf Garaad oo aanan anigu aqoon u lahayn ayaa Hargeysa yimid, Alle ha u naxariistee saaxiibkii oo dhintey oo ahaa Abwaan Gaariye oo cid wal oo Soomaali ahi u barooratey ayuu aaskiisa yimid, waxaan Jaraa’idadeena ku arkay waxa iska taxtaxaashaya Magaalada Hargeysa nin Madaxwayne isku sharaxay, oo Xabaalo ayaa maalin walba la soo qodayaa. Waar adeerow ma cid aan la dilin ayaa jirta, Baroortan Isaaq ee maalin walba joogta ee Xabaalaha la soo qodayo, Shan daqiiqo dabadeedna la odhanayo Mujaahid miidhan ayaanu nahay oo Libaax miidhan ayaanu nahay, waxa isku kay qabanwayday faanka Isaaq iyo ba’nay oo waa nala dilay oo waa nala baabiiyey. Waxa aad dadkeena iyo dawladeenaba moodaa inaanay si dhab ah u hadlaynin.

S: Sidaad u aragtaa Go’aankii ka soo baxay shirkii golaha Wasiirada ee xukuumadu ku faantey inay 70% halkeebaad adigu ka taagan tahay qiimayntaa dawladu ku sheegatey inay balanqaadkoodii 30% uga hadhsan tahay?

J: Arimahaas ma jecli inaan ka hadlo, laakiin degmadan aan hada joogo ee Xudun oo dalka ka mid ah ayuun baan ka hadli karaa, midna ku darsoo waxan Hargeysa, Berbera iyo Burco laga qabanayey Telefishanada waan ka arkayey. Mida kale deegaankan aan joogo Iskuulkii Secondary-ga dayrkiisii Ingiriiskii dhisay oo dunsan cid ii samaysa ma hayo, markaa anigu horumar aan ka markhaati furi karaa ma jiro.

 

Saylicipress.net/Muqdisho.

Source:Haatuf;

Sarakiil Ka Tirsan Ciidamada NATO Oo Soo Gaaray Magalada Kismayo Ee Xarunta Gobolka J/Hoose

Muqdisho(SPN) Wararka naga soo gaaraya magaalada Kismaayo ee xarunta gobalka J/hoose ayaa waxay sheegayaan in halkaasi ay gaareen saraakiil iyo ciidamo ka mid ah NATO iyagoo ka soo degay sida la sheegay dhanka dekadda magaalada Kismaayo, halkaasoo la sheegay inay kulamo kala duwan kula yeesheen saraakiil ka tirsan ciidamada huwanta ee dhawaan qabsaday magaaladaasi.

Warar hoose oo aynu helayno ayaa waxay sheegayaan in kulankaan hadda dekada Kismaayo ay ku yeelanaayaan saraakiisha NATO, Kenya iyo kuwa dowladda Soomaaliya uu ku saabsan yahay sidii loo xoojin lahaa dagaalada ka dhanka ah Xarakada Al-shabaab.

Sidoo kale, saraakiisha NATO  waxay  sheegayaan  in ciidamada huwanta looga baahan yahay inay si fiican u sugaan ammaanka magaalada Kismaayo, iyagoo ka codsaday inay u soo gacan geliyaan dadka looga shakisan yahay iney ka tirsan yihiin Al-Shabaab ee ay gacanta ku dhigaan.

Warku wuxuu intaasi ku darayaa kulanka dhexmaray labada dhinac ayaa ku saabsan amaanka magaaladaasi iyo baahiyaha ciidamada huwantu ay uga baahan yihiin saraakiisha NATO iyo sidii loo xoojin lahaa dagaalada ka dhanka ah Al-shabaab sida ay sheegeen saraakiil ka qeyb gashay kulankaasi, sidoo kalena waxay ka dalbadeen in magaalada loo sameeyo maamul ka yimaada dadka deegaanka, isla markaasna aysan dhicin in maamul qole gooni ah ay wadato aan dadka lagu sanduleynin sida ay yiraahdeen.

“Saraakiil ka tirsan ciidanka NATO oo Kismaayo noogu yimid ayaan kulamo la yeelanay waxyaabihii aan ka wadahalnay runtii waan isku afgaranay, wax kasta waxay ku dhamaadeen sidii loogu talogalay, kulan kale ayaa noo harsan oo markale ayey magaalada imaan-doonaan, saraakiisha NATO waxay ka yimaadeen dhanka badda, maraakiib dagaal oo ku sugan xeebaha Kismaayo ayey ka soo degeen” ayuu yiri mid ka mid ah saraakiisha ciidamada Raaskabooni oo ka qeybgalay kulamadaasi.

 

Saylicipress.net/Muqdisho.

Wasaaradda Caafimaadka Oo Ka Hadashay Wajiga Hore Ee Talaalka Cuduradda Dilaaga Ah

Hergeisa(SPN) Wasaaradda Caafimaadka Somaliland ayaa shalay Hotelka Summer Time ku qabatay kulan Wacyigelinta Talaalka Carruurta ah oo ay ka soo qayb galeen Culimo, Fanaaniin iyo Hay’addaha Caafimaadka ee Wasaaradda Caafimaadka la shaqeeya.

Kulankan oo ku saabsanaa sidii loo xoojin lahaa talaalka Carruurta isla markaana looga hor tagi lahaa cidii Diida ayaa waxa wacdi Diiniya oo ku saabsan Faa’iidada Caafimaadka Carruurta iyo sidii looga faa’iidaysan lahaa Talaalka ka soo jeediyay Sh Yuusuf Cabdi Xoorre oo ka tirsan Wasaaradda Diinta iyo Aw-qaafta Somaliland, isagoo ku booriyay Waalidiinta inay fursadan uga faa’iideeyaan Carruurta yar yar oo uu sheegay masuuliyadda Koowaad inay waalidka ka saaran tahay sidii ay Daryeelkoodda u gudan lahaayeen.

Ruun Xaddi Saban oo ka mid ah fanaaniinta Reer Somaliland ayaa iyana kulankaas ka jeedisay qudbad taabanaysa dhinacyo badan, waxaanay ka warantay Caafimaadka qabka Carruurtu inuu yahay Mustaqbalka berry, isla markaana waxa ay ku dheeraatay faa’iiddada Talaalku u leeyahay carruurta oo ay qaab suugaamaysan ku soo bandhigtay.

Isuduwaha Caafimaadka Gobolka Maroodi-jeex Dr: Sayid Ismaaciil Xasan iyo Agaasimaha qaybta Caafimaadka ee Wasaaradda Caafimaadka Cali Sheekh ayaa iyana ka waramay Ololahan Talaalka Carruurta waxaanay sheegeen Ololahan in lagaga talaalayo Carruurta Lixda Cudur ee Dilaaga ah ee kala ah , qalajiyaha, xiiq dheerta, gawracatada, dabaysha iyo taf-yaraha.

Isu-duwaha Caafimaadka Gobolka Maroodi-jeex Dr: Sayid waxa uu sheegay sanadkii 2009-kii tirade carruurta Gobolka Maroodi-jeex ee la Talaalay inay ahayd Sideed boqol iyo Sideetan kun, sidseed boqol iyo toddoba iyo Afartan Carruur ah. Sanadkan 2012-kana ku talagalakoodu yahay in la Talaalo Boqol iyo Lix iyo Toddobaatan kun,Boqol iyo sagaal iyo Lixdan Carruur ah, isagoo xusay inay hargeysa Gudaheeda ka  hawl galeen wajiga Koowaad ee Talaalkan 175 kooxood iyo 35 Hor-jooge, halka Miyiga Hareysana ay ka galeen 40 kooxood iyo sadex iyo Toban Hor-jooge.

Sidoo kale waxa ay sheegeen inay bar bar socdaan Ololahan Vitamin A, Nafaqayn, Biyo Sifeeye iyo Talaalka Dumarka Wakhtiga Dhalmadda ee 15-45 sano oo laga talaali doono Teetanadda.

Saraakiil ka kala socotay Hay’addaha UNICEF iyo WHO ayaa iyana kulankaasi ka soo jeediyay faa’iidada uu Talaalku leeyahay, waxaanay uga digeen Waalidiintu inay dhayalsadaan Caafimaad qabka Carruurtooda iyagoo sheegay haddii Carruurta Talaalka la siin waayo cidda ugu horaysa ee uu Cudurkaasi dhibayaa inay tahay Waalidka uu Ilmihiisa haleelo, isla markaana uu Bulshadda saamayn doono.

 

Saylicipress.net/Muqdisho.